Veelgestelde vragen

Ja, de sloop van de centrale is na een onderbreking van bijna een jaar in november 2020 weer hervat. ENGIE heeft na de beëindiging van het contract met de vorige sloopaannemer in februari 2020 het restant van de sloop opnieuw aanbesteed in de markt. Na selectie van de nieuwe aannemer heeft ENGIE de sloop in augustus 2020 opnieuw aangemeld bij de omgevingsdienst die in november 2020 goedkeuring heeft verleend aan het hervatten van de sloop aan de noordkant. Het werk aan deze kant van het terrein is in maart 2021 afgerond. Het werk aan de zuidkant van het terrein is sinds januari 2021 hervat en zal voor de omgeving pas goed zichtbaar worden in april dit jaar.

Het gebouw bestaande uit (o.a.) de schoorsteen, het ketelhuis met ketel en de machinezaal met de stoomturbine en generator is groot en complex. De sloop van dit gebouw vraagt ten aanzien van veiligheid, gezondheid en milieu om een gedegen voorbereiding door ENGIE, de aannemer en de betrokken overheden.

Ja, dat is zeker. De sloop van de schoorsteen staat gepland in het eerste kwartaal van 2022 en zal met de inzet van springstoffen in één keer neer worden gehaald.

Ja, de aannemer maakt bij het neerhalen van gebouwdelen gebruik van explosieven ofwel springstoffen. Op basis van nauwkeurige berekeningen worden bepaalde constructiedelen door de aannemer op voorhand verzwakt. Aan de verzwakte delen worden vervolgens springstoffen bevestigd die bij het afgaan deze delen verder insnijden of wegduwen, zodat het desbetreffende gebouwdeel neervalt. Eenmaal op de grond wordt het puin en het metaal met machines klein gemaakt en opgeruimd. Met deze manier van werken wordt de centrale in vijf stappen gesloopt.

Het terrein van Centrale Gelderland is niet toegankelijk voor het publiek. Bij elke grote sloop-gebeurtenis voorzien ENGIE en de aannemer in het snel beschikbaar maken van professionele beelden van het neervallen (verdwijnen) van een gebouwdeel. We ontmoedigen zoveel mogelijk het samenkomen van grote groepen mensen in de beperkte openbare ruimte rondom ons terrein uit veiligheidsoverwegingen. We zullen de data en tijdstippen van de sloopgebeurtenissen daarom pas kort (bijvoorbeeld een week) voorafgaand kenbaar maken aan de bewoners en bedrijven in het gebied. Tegelijkertijd begrijpen we dat er vanuit een positieve betrokkenheid bij mensen uit Nijmegen en Beuningen de wens bestaat om te komen kijken, zeker naar het neerhalen van de schoorsteen. In overleg met de omgevingsdienst, de politie, het waterschap en Rijkswaterstaat wordt voor elke specifieke sloopgebeurtenis ingeschat welke maatregelen ENGIE buiten zijn terrein dient te nemen om aan een dergelijke wens op een veilige manier invulling te kunnen geven.

Na een stilgevallen sloop in het jaar 2020 kunnen we de buurt geen rustig 2021 en 2022 beloven. De sloopwerkzaamheden en in het bijzonder de sloopgebeurtenissen met inzet van springstoffen kunnen overlast veroorzaken op het gebied van trillingen, stof en geluid. ENGIE en de aannemer hebben directe invloed op deze 3 factoren van overlast door met name gedegen voorbereiding van iedere stap in de sloop. Het is niet mogelijk om het restant van de centrale bestaande uit grote gebouwdelen te slopen zonder trillingen, stof en geluid. Wel zullen we ervoor zorg dragen dat de niveaus zo laag mogelijk zijn en grotendeels qua effecten beperkt tot het eigen terrein. Ook zullen we ervoor zorgen dat de eventuele overlast kortdurend is en vind de bulk van het werk plaats gedurende reguliere werktijden. Gedurende de sloopgebeurtenissen met de inzet van springstoffen worden door ENGIE en de aannemer metingen verricht. Hiermee zullen we aantonen dat we binnen de toegelaten grenswaarden blijven die garanderen dat we geen schade toebrengen aan de integriteit van de omgeving (ten aanzien van veiligheid, gezondheid, milieu en eigendommen).

Bij het uit bedrijf nemen van de centrale begin 2016 zijn veel gevaarlijke en/of vervuilende stoffen uit de gebouwen en installatiedelen weggehaald. De nu nog aanwezige gevaarlijke en/of vervuilende stoffen bestaan uit asbest, keramische wol, kolenstof, vliegas en residuen van oliën en chemicaliën. Bij iedere stap in de sloop wordt een plan gemaakt voor het volledig verwijderen van deze stoffen voorafgaand aan de volgende stap in de sloop. Alleen als de veiligheid van de werknemers bij het saneren in het geding komt, mag afgeweken worden van deze regel van bestrijding van risico’s bij de bron. In dat geval komen preventieve maatregelen tot het voorkomen van verspreiding van gevaarlijke en/of vervuilende stoffen naar bodem, water en lucht in de plaats. In geen geval zullen mensen die wonen of werken in het gebied blootgesteld worden aan schadelijke stoffen. Mensen kunnen gewoon naar buiten, ramen en deuren hoeven niet gesloten te worden bij een specifieke sloopgebeurtenis.

Ja, maar de toename is gering, enkele vrachttransporten van en naar de locatie per dag, en tijdelijk (niet structureel) van aard. Daarnaast onderzoeken ENGIE en de aannemer de mogelijkheid om de sloopmaterialen via de eigen haven over water af te laten voeren. Echter, deze route is technisch minder makkelijk dan hij op het eerste gezicht lijkt. Vooral bij laag water komen de aspecten van veiligheid en (beperking van) geluidsoverlast snel in het geding.

Nagenoeg alle materialen worden gerecycled. Alleen asbest en sommige isolatiematerialen worden gestort dan wel verbrand. Voor wat betreft het hergebruik van installatiedelen heeft ENGIE in 2016 en 2017 actief gezocht naar toepassingen in eigen bedrijf en daarbuiten. Voor slechts enkele installatiedelen bleek dit mogelijk. Zo heeft specifieke elektrische schakelapparatuur uit de centrale een tweede leven gekregen in een ENGIE centrale in België. Verder kijkt ENGIE momenteel naar de mogelijkheid om vooral ondergrondse infrastructuur van de centrale (kelders, koelwaterkanalen en putten) her te gebruiken voor toekomstige (duurzame) ontwikkelingen.

Nee, niet op het terrein van ENGIE in Nijmegen. Als de bovengrondse sloop van de centrale is afgerond dan zijn bijna alle gebouwen op het terrein weg. Alleen de gebouwen bij de ingang van de centrale blijven voorlopig bestaan.

Ja, de kans bestaat dat er stof op de eigen zonnepanelen komt. We proberen met nevelinstallaties te zorgen dat stofvorming zoveel mogelijk beperkt wordt. Als dit onverwacht / onverhoopt niet leidt tot het gewenste resultaat dan zal ENGIE de eigen zonneparken reinigen.

Als alles volgens planning verloopt dan zal eind 2022 de centrale bovengronds verwijderd zijn. Over de eventuele ondergrondse sloop heeft ENGIE nog geen besluit genomen.

Simpel gezegd, creëren we met deze combinatie nog 1 keer overlast voor onze omgeving in plaats van 2 keer. De combinatie is technisch goed uitvoerbaar, in plaats van dat er 1 gebouwdeel gecontroleerd instort zoals oorspronkelijk voorzien, vallen er nu meerdere gebouwdelen kort na elkaar gecontroleerd naar de grond. Wel ontstaat hiermee een groter gebied met verwrongen staal en gebroken puin dat de opruimacties daarna enigszins bemoeilijkt vergeleken met het oorspronkelijke plan. De sloopaannemer Brown & Mason heeft in nauw overleg met ENGIE en de betrokken autoriteiten hierin een belangenafweging gemaakt en gekozen voor deze aangepaste aanpak.

De DeNOx-installatie werd in onze communicatie hiervoor aangeduid als Katalysator. Ook het woord DeNOx-katalysator wordt wel gebruikt. Het ketelhuis blijft het ketelhuis, maar de machinezaal heet nu turbinetafel. Reden hiervoor is dat het hele gebouw rondom de turbine inmiddels gesloopt is en er daarmee eigenlijk geen sprake meer is van een machinezaal. Het enige dat zichtbaar hiervan over is, bestaat uit de stoomturbine met generator en de betonnen tafel waar deze onderdelen op rusten.

Allereerst bestaat het ‘vele’ stof uit betonstof, vliegas en zand, stoffen die in de vrijkomende concentraties niet gevaarlijk zijn voor de volksgezondheid. Dus voor volksgezondheid geen reden om deuren en ramen te sluiten.

Zoals vermeld in de kennisgevingsbrief worden er maatregelen getroffen om het ‘vele’ stof zoveel mogelijk binnen de grenzen van het terrein te houden. Gegeven de aangescherpte weerscondities voor daadwerkelijk uitvoering van de sloopgebeurtenis zal het stof dat toch ons terrein verlaat snel verdunnen.

Alle geïnventariseerde asbest wordt vooraf verwijderd. Echter, op een zeer beperkt aantal plaatsen kan dat niet vanwege de veiligheid van de medewerkers van het sloopbedrijf. In lijn met wat de wetgeving in dat geval voorschrijft, nemen we maatregelen om verspreiding van asbest naar de omgeving te voorkomen. De concentratie aan asbest in het stof dat vrijkomt zal onder de toegestane wettelijk drempelwaarde liggen en dus wederom geen gevaar vormen voor de volksgezondheid.

Op basis van het bovenstaande hebben betrokken autoriteiten in kunnen stemmen met de komende laatste sloopgebeurtenis.

Op diverse locaties in de DeNOx-installatie en het ketelhuis worden zakken geplaatst waar we water in opslaan. Deze zakken hebben een inhoud variërend van 1.000 tot 6.000 liter. Als de constructie omlaag komt dan zal het water uit deze zakken vrijkomen in de constructie dicht bij de stofbron.

De exacte weerscondities waaronder uitvoering van de sloopgebeurtenis kan plaatsvinden zijn in samenspraak met betrokken autoriteiten opgesteld om de eventuele overlast voor de omgeving tot een minimum te beperken.

Op de schoorsteen worden op verschillende plekken springstoffen aangebracht. De schoorsteen zal op z’n plek nagenoeg verticaal ineenzakken, het laatste deel valt om. 

Het feitelijk neergaan van de schoorsteen gebeurt binnen een tijdbestek van minder dan een minuut (tientallen seconden). Het totale draaiboek voor de vroege ochtend duurt veel langer, namelijk zo’n 2,5 uur, en bestaat uit allerlaatste voorbereidingen en veiligheidsmaatregelen.

De voorbereidingen zijn maanden geleden gestart en beginnen altijd met het verwijderen van resterende gevaarlijke stoffen uit de gebouwdelen. Daarna worden er gericht sloopwerkzaamheden uitgevoerd die maken dat de desbetreffende gebouwdelen op de gewenste manier ineen kunnen zakken. Tot slot worden bepaalde constructiedelen zo voorbereid dat ze met springstoffen geladen kunnen worden, daar waar nodig afgeschermd met zandzakken of matten.

Stofbestrijding begint bij het zoveel mogelijk schoonmaken en schoonhouden van de neer te halen gebouwen en het terrein. Dit kent echter wel zijn beperkingen vanwege de vaak moeilijke toegankelijkheid van de gebouwen, zeker ook in dit geval van schoorsteen en E-filter. Daarom heeft onze aannemer een groot aantal industriële waterkanonnen strategisch opgesteld die ten tijde van het springen op hoogte een waternevel creëren. Ook zal de aannemer in de valrichting van het onderste stuk schoorsteen een watergordijn oprichten. Al met al, doen ENGIE en Brown & Mason in goed onderling overleg met alle betrokken autoriteiten het maximaal haalbare aan stofbestrijding. Echter, we kunnen hiermee nog altijd niet garanderen dat er geen enkel stof buiten het terrein neerdaalt. Dit zal in sterke mate beïnvloed worden door de weersomstandigheden. Het stof is niet gevaarlijk voor de gezondheid. U kunt gewoon naar buiten en er is geen reden om ramen en deuren te sluiten.

De routekaart met planning van de sloop vindt u hier.

De exacte dagen en tijdstippen waarop springstoffen worden gebruikt is op voorhand niet bekend. Ook willen wij data en tijdstippen niet groots aankondigen om grote toeloop van publiek te voorkomen. Wel zullen wij kort van tevoren (bijvoorbeeld een week) de directe omgeving hierover informeren en uiteraard de veiligheidsmaatregelen treffen. 

Met de directe omgeving wordt bedoeld de wijken die direct naast de centrale gelegen zijn. Voor fysieke post betreft dit Biezen, Hees (Noord Oost), Weurt Noord, Weurt Zuid, Lent (Zuid), Oosterhout (Zuid Oost), Industrieterrein TPN-West, Weurt-de Sluis, Noord en Oost Kanaalhavens. De bekendmakingen komen ook op de website en nieuwsbrief te staan. 

De Nederlandse regelgeving schrijft voor dat dat asbest verwijderd moet worden voor sloop, tenzij er sprake is van een uitzonderingssituatie. Voor Centrale Gelderland geldt dat niet al het asbest vooraf kan worden verwijderd omdat men niet overal meer bij kan komen. In overleg met de Omgevingsdienst en de Arbeidsinspectie heeft een asbest inventarisatie plaatsgevonden en wordt het proces van het laten kantelen van de installatie bewaakt. Na ieder sloop-event met gebruik van springstoffen wordt opnieuw de asbest geïnventariseerd. Er zal geen extra uitstoot van de asbest plaatsvinden. De sloopaannemer zal naast de uitstoot van stof ook meten of inderdaad uitgesloten is dat asbest vrij komt. 

Het terrein van Centrale Gelderland is niet vrij voor publiek. Bij elke grote sloop- gebeurtenis voorzien ENGIE en de aannemer in het snel beschikbaar maken van professionele beelden van het neervallen (verdwijnen) van een gebouwdeel. Deze beelden zijn rechtenvrij en worden beschikbaar gesteld via de website. Er is niet voorzien in speciale plaatsen voor persfotografen, iedereen dient zich wel te houden aan de instructies van de verkeersregelaars. (Pers) fotografen kunnen zich wenden tot ENGIE, via centralegelderland@engie.com

De vorige aannemer heeft na zijn vertrek de centrale achter gelaten waarbij delen niet of nauwelijks veilig toegankelijk zijn. Door de tijd en door de sloopwerken is de installatie aangetast. Door te kiezen voor de sloopmethode met gebruik van springstoffen hoeven medewerkers niet naar binnen en kan hun veiligheid beter gegarandeerd worden. De nieuwe aannemer Brown & Mason, is zeer ervaren in het slopen van grote centrales en heeft  de sloopmethode met gebruik van springstof aangeboden zoals zij vaker doen. De sloopmethode met springstoffen voorziet overigens ook in kortere doorlooptijden op het moment dat grote gebouwdelen met de inzet van springstoffen in één keer neer worden gehaald.

De vorige aannemer heeft het gebruik van springstoffen niet aangeboden in haar aanbesteding, maar in plaats daarvan gebruik gemaakt van een omgekeerde vijzel-techniek. De nieuwe aannemer Brown& Mason is een zeer ervaren sloper die vaker gebruik maakt van springstoffen en dit ook had opgenomen in haar werkmethode voor de sloop aan ENGIE.

Op de momenten dat er een grote sloop-gebeurtenis gepland is, zullen afzettingen plaatsvinden gedurende de dag (een paar uur voor en na het event). Dat geldt voor het terrein van ENGIE zelf, de dijk die vanaf De Klok langs de centrale loopt, en de dijk aan de overkant bij Weurt zal worden afgezet met verkeersregelaars (normale verkeersdoorgang is mogelijk, maar men mag zich niet ophouden op de dijk). Over de afzettingen is o.a. contact met de gemeente Nijmegen en Beuningen.

Een extern bureau meet op verzoek van ENGIE de positie van de dijk. Deze meten we per 8 april 2021 als nulpunt, vanaf dijkpaal nummer 16 (aan de Hollandiaweg-zijde) tot aan dijkpaal 25 (aan de dijk-kant). Na elk sloop-event worden hier opnieuw de posities gemeten om te bezien of er door trillingen verschuivingen zijn in de dijk. 

Voor de herontwikkeling van het terrein is een gebiedsvisie ontworpen (eind 2019), waarin de uitgangspunten en ambities voor herontwikkeling van het hele gebied worden beschreven. Deze gebiedsvisie kunt u hier downloaden. ENGIE werkt aan de verdere uitwerking van deze plannen. Ook hierover zal breed gecommuniceerd worden om de omgeving te informeren en betrekken. 

Archeologisch onderzoek zal niet plaatsvinden voor de sloop, wel zal in het kader van de toekomstige gebiedsontwikkeling worden gekeken naar wat er in de bodem zit. 

Gedurende de sloopgebeurtenissen met de inzet van springstoffen worden door ENGIE en de aannemer metingen verricht aan de grenzen van het terrein van ENGIE. Hiermee zullen we aantonen dat we binnen de toegelaten grenswaarden blijven die garanderen dat we geen schade toebrengen aan de integriteit van de omgeving (ten aanzien van veiligheid, gezondheid, milieu en eigendommen). De huizen krijgen dus geen nulmeting.