Energieverbruik op de kortste en langste dag van het jaar

Wist je dat het verschil in daglicht tussen zomer en winter een grote invloed heeft op ons energieverbruik? Tijdens de donkere wintermaanden zijn we vaker binnen, gaat het licht eerder aan en draait de verwarming op volle toeren. In de zomer is het juist langer licht en benutten we meer natuurlijke energie. Maar wat betekent dit concreet voor jouw energieverbruik en opbrengst van zonnepanelen?

Daglengte en zonuren

De lengte van de dag wordt bepaald door de stand van de aarde ten opzichte van de zon. In de winter draait het noordelijk halfrond weg van de zon, waardoor we minder zonlicht ontvangen. In de zomer gebeurt het tegenovergestelde en blijft het langer licht. 

Hoe lang is de kortste dag van het jaar?

Op de kortste dag van het jaar (21 december) komt de zon in Nederland pas rond 8:45 uur op en gaat deze al rond 16:30 uur weer onder. Op de kortste dag van het jaar hebben we dus zo’n 7,5 uur daglicht.

Hoe lang is de langste dag van het jaar?

Op de langste dag van het jaar (21 juni) kunnen we rekenen op zo’n 16,5 uur daglicht. De zon komt dan rond 5:30 uur op en gaat pas na 22:00 uur onder.

Zonuren per maand

Het daglicht verschilt dus enorm tussen de korte en lange dagen. Maar ook het aantal zonuren per dag verschilt flink. Hieronder zie je het gemiddelde aantal zonuren per maand in Nederland:

Zoals je ziet piekt het aantal zonuren tussen mei en juli. November en december zijn het somberst. Dit heeft direct invloed op je energieverbruik en de opbrengst van zonnepanelen. Lees ook: Wanneer zijn zonnepanelen rendabel?

Daglicht vs stroomverbruik

Het gebrek aan daglicht betekent simpelweg dat we meer kunstlicht nodig hebben. Waar je in juni misschien tot 22:30 uur zonder verlichting kunt, heb je in december al rond 16:30 uur lampen aan.

Slim vs traditioneel gedrag

Slimme thermostaten, bewegingssensoren voor verlichting en energiezuinige apparaten helpen dit verbruik te beperken. Traditionele huishoudens zonder energiebewuste oplossingen verbruiken in de winter al snel tientallen procenten meer stroom dan in de zomer.

Bespaartips voor in de winter

• Stel je thermostaat slim in: Verlaag de temperatuur met 1°C en bespaar tot 7% op je gasverbruik.
• Gebruik LED-lampen: Deze zijn tot 85% zuiniger dan gloeilampen.
• Zorg voor goede isolatie: Denk aan tochtstrips, radiatorfolie en gordijnen.
• Maak gebruik van tijdschakelaars of slimme stekkers: Zo voorkom je sluipverbruik.
• Laat zonlicht binnen waar het kan: Open overdag je gordijnen om passieve warmte te benutten.

Zijn zonnepanelen in de winter nog wel rendabel?

Zeker! Al is de opbrengst lager, panelen werken ook op bewolkte dagen. Bovendien zijn zonnepanelen in de zomer dusdanig productief dat ze het verlies in de winter ruimschoots compenseren. Lees meer over de opbrengst van zonnepanelen per maand.

Specifieke opbrengst

Hoewel exacte opbrengst van zonnepanelen altijd afhankelijk is van de verschillende factoren (type zonnepaneel, aantal zonnepanelen, sterkte van de zon, bewolking etc.). Kunnen we wel een richtlijn geven van de specifieke opbrengst op de kortste en langste dag van het jaar:

• 21 juni: tot zo’n 6,5 kWh per dag.
• 21 december: zo’n 0,5 - 1,2 kWh per dag.

Meer weten over de opbrengst van zonnepanelen? Lees ook:

Wat leveren zonnepanelen op?

Opbrengst zonnepanelen in de winter.

De energiecijfers op tafel

Volgens het CBS ligt het gemiddelde elektriciteitsverbruik van een huishouden in Nederland rond de 2500 kWh per jaar (cijfers CBS 2023). Als we kijken naar de verdeling per maand, dan zien we een duidelijke piek in de winter. 

In december en januari ligt het verbruik ruim 60% hoger dan in juni. Dit verschil wordt deels veroorzaakt door verwarming, verlichting en gedrag tijdens de wintermaanden.

Tegelijkertijd laat de stroomopwekking van zonnepanelen het omgekeerde beeld zien. De meeste stroom wordt opgewekt in mei, juni en juli.